Borduren - German Brick Stitch
Er zijn veel verschillende middeleeuwse borduursteken, maar de German Brick Stitch is eentje die je niet vaak hoort.
Iedereen kan deze steek leren, het belangrijkste is dat je goed blijft tellen en een voorraadje geduld hebt.
Geschiedenis
De German Brick Stitch vindt zoals gezegd zijn origine in Duitsland. Voornamelijk in de Noord-Westelijke regio's. Er zijn vondsten gedaan van de laat 13e eeuw tot midden 15e eeuw. Maar ook in andere buurlanden als Nederland en België werd deze steek gebruikt. Deze steek zie je veelal terug in muurtapijten, reliektasjes, decoratie op kerkelijke gewaden, altaartextiel, en er zijn ook enkele kussens gevonden geheel gemaakt met deze steek.
Wandtapijt uit ongeveer 1300, Duitsland. Let op de vele verschillende geometrische figuren.
Detail van het wandtapijt.
De techniek
German Brick Stitch kenmerkt zich doordat er altijd over 2, 4 of 6 gronddraden heen wordt geborduurd. Zodoende vormt men makkelijk geometrische figuren, iets waar deze steek ook bekend om staat. Fel kleurgebruik, veelal in primaire kleuren is ook een kenmerk wat je vaak terug ziet. Meestal werd er gebruik gemaakt van 2 of 3 verschillende, contrasterende kleuren. Maar er zijn ook vondsten gedaan van 4 of zelfs 5 verschillende kleuren!
Maar; zul je denken, deze steek lijkt wel erg op de "satin stitch"!? Ja, dat klopt! De satin stitch is nagenoeg identiek voor de leek. Maar de German Brick Stitch is te onderscheiden doordat ze aan drie punten moet voldoen; fel kleurgebruik, geometrische motieven en vaak wordt er twee keer met dezelfde draad door één opening in het grondweefsel gegaan om een extra opbollend effect te verkrijgen.
Het materiaal
German Brick Stitch is bijna altijd gemaakt met zijde. Voor ondergrond werd linnen veelal gebruikt. De aantal draden op één centimeter van het grondweefsel zal bepalen hoe groot of grof je Brick Stitch patroon uit zal komen. Hoe fijner het grondweefsel, hoe fijner het patroon. Zorg er in ieder geval voor dat je linnen gebruikt wat evenveel kettingdraden als scheringdraden heeft. Zo krijg je mooie verhoudingen in je patroon. Dit linnen wordt doorgaans als "evenweave" stof verkocht.
Als zijde gebruik ik zelf graag van het merk Au Ver A Soie. Dit Franse merk heeft erg veel varianten van zijde borduurgaren. Mijn voorkeur gaat hiervan uit naar Soie d'Alger. Deze zijde is opgebouwd uit 7 dunne draden. Afhankelijk van het grondweefsel gebruik ik 3 of 4 dunne draden per keer.
Zijde strengen van Au Ver A Soie - Soie d'Alger
Opbouw van een patroon, begin eerst met de makkelijkste vormen om te maken, daarna met de opvulling. Het is niet aan te raden om met wit op een witte ondergrond te beginnen, dit is erg slecht te zien.
Patronen
Wanneer je goed oplet in musea, zul je in Duitsland, België en Nederland nog wel eens deze prachtige steek vinden. Afgaand van vondsten is het altijd mogelijk om zelf een patroontekening ervan te maken, mocht je hier niet goed in zijn dan zijn er ook een aantal websites van zeer ijverige mensen die ontzettend veel tijd hebben gestoken in het uittekenen en digitaliseren van patronen in German Brick Stitch.
De website van Wymarc is ten zeerste aan te raden!
Het bovenstaande reliektasje is te vinden in de Sint Servaasbasiliek in Maastricht! Gemaakt van zijde op een linnen ondergrond. C.a. 1300, afkomstig uit vermoedelijk Luik (BE) of Maastricht.
Bovenstaand reliektasje is een prachtig exemplaar uit Spanje, te vinden in het Teseum Museum in Tongeren, België.
Heb je het vermoeden dat je ergens in een museum German Brick Stitch bent tegengekomen? Maar staat hier geen duidelijke beschrijving bij? Laat het mij weten! Wellicht kan ik je verder helpen met het ontcijferen van het patroon. Ik help graag ;)
Reactie plaatsen
Reacties
Dag Iris, ik ben onder de indruk van wat je doet. Ben je ook geïnteresseerd in oude textiel uit andere landen dan Nederland, België en Duitsland? Hartelijke groet van Hanny
Hallo Hanny, dankjewel voor je mooie compliment! Ik ben over het algemeen het meest geïnteresseerd in historisch textiel uit geheel Europa. Maar alle textieltechnieken uit de historie hebben zo weer hun eigen manieren en eigenschappen, wat alles in principe interessant maakt!
Beste,
Kan ik bij U deze manier van borduren leren?
Met vriendelijke groeten,
Marleen Van Bael
Hallo Marleen, ik heb uw vraag per privé bericht beantwoord! :) Groeten, Iris.